Դիմում Խորհրդային Իշխանութեան
Անդրկովկասեան Խորհրդային Հանրապետութիւնների Առեւտրական Ներկայացուցչին
Բերլին
Ցանկանալով վերադառնալ Հայաստան, խոնարհաբար խնդրում եմ հրահանգէք ինձ, թէ ինչ գործողութիւններ պէտք է կատարեմ՝ պատշաճ թոյլտուութիւնը ստանալու համար:
Տեղեկութիւններ իմ մասին.
Ծնուած եմ 1868 թուականին, Ախալքալաք խաղաքում: Ամուսնացած եմ – կինս ու զաւակներս գտնւում են այժմ Թիֆլիսում: Մասնագիտութիւնով քաղաքացիական ինժեներ եմ: Կուսակցականօրէն՝ մինչեւ անցեալ տարի պատկանելիս եմ եղել Հ. Յ. Դաշնակցութեան: Անցեալ 1923թ Օգոստոս ամսին դուրս եմ եկել Դաշնակցութեան կազմից ու այժմ կապուած չեմ ոչ մի կուսակցութեան հետ: 1918 թուականի առաջին ամիսներում՝ Անդրկովկասեան Ֆէդէրատիւ Հանրապետութեան գոյութեան շրջանում՝ անդամ եմ եղել Սէյմի, ապա եւ կառավաչութեան: Ֆեդերացիան լուծուելուց յետոյ՝ 1918թ. ամրան սկզբներից մինչեւ 1919թ ամրան վերջերը՝ եղել եմ վարչապետ Հայաստանի ռամկավար Հանրապետութան: 1919 եւ 1920 թուականներում անցել եմ Եւրոպա ու Հիւսիսային Ամերիկա՝ Հայաստանի համար տնտեսական օգնութիւն գտնելու նպատակով: 1920 թուականին ընտրուած եմ եղել Պարլամենտի Նախագահ: Հայաստանից դուրս եմ եկել 1921թ. Ապրիլին՝ փետրուարեան ապստամբութեան պատճառով նահանջող զորքի ու ժողովուրդի հետ: Անցել եմ Լեռնահայաստանի վրայով Պարսկաստան ու այնտեղից՝ Հնդկաստանի ու Եգիպտոսի գծով՝ եկել եմ Պոլիս, ուր մնացել եմ մինչեւ 1922թ, աշունը: 1922թ. Սեպտեմբերի վերջերին եկել եմ Բուքրէշ, ուր եւ մնում եմ մինչեւ այսօր:
Այժմ ուզում եմ վերադառնալ Հայրենիք, որովհետեւ քաղաքացիական պարտք եմ համարում ու անկեղծ ցանկութիւն ունեմ՝ մասնակցելու Հայաստանում կատարուող շինարարական աշխատանքներին:
Ընդունեցէք յարգանքներից հաւաստիքը:
Յովhաննէս Քաջազնունի
15 Մայիսի 1924
Բուքրէշ
Փոստային անպատեհութիւններից ազատ մնալու համար, խնդրում եմ Ձեր բարեհաճ պատասխանը ուղղէք Ս. Յակոբեանի հասցէին.4 Mechitaristengasse, Wien VII
Յովհ. Քաջազնունի
Խմբ. ԱՆԻ- Այս նամակը հրապարակվել է 1965թ Քաջազնունու «Յետ Մահու. Պատմուածքներ, Յուշեր, Յօդուածներ, նամակներ» հատորում, որը պատրաստել է Սիմոն Վրացյանը (Հրատարակութիւն «Համազգային» Ընկերութեան, Տպարան Մշակ, Պէյրութ, 1965, էջ 12-13):
