Հայաստանում և աշխարհում հայտնի են խնձորի բազմաթիվ տեսակներ: Խնձորը աշխարհում ամենաօգտակար և ամենից շատ օգտագործվող մրգերից է:
Տավուշի անտառներում աճող վայրի խնձորից կամ տեղական բարբառով՝ մերախնձոր, ստացվում է լավագույն մրգային օղիներից մեկը:
Վայրի խնձորենին ապրում է 150 տարուց ավելի և կարող է բարձրանալ մինչև 20 մետր:
Վայրի խնձորի օղին հայտնի է իր ավանդական թորման եղանակով: Հենց այդ՝ տնական օղին է, որ ունի ուրույն համ ու հոտ:
Ինչպես ստանալ լավագույն վայրի խնձորի օղին
Եթե ուզում եք ստանալ որակյալ վայրի խնձորի օղի, ապա պետք է սպասեք մինչև այն ժամանակը, երբ բերքը սկսի թափվել ծառերի տակ: Ցանկալի է, որ առնվազն մեկ-երկու շաբաթ թափված բերքը մնա ծառերի տակ, ապա նոր հավաքել և լցնել տակառների մեջ, որպեսզի սկսի եփելու շրջանը:
Որքան ուշ է բերքը թափվում և որքան երկար է թափված մնում ծառերի տակ, այնքան շատ օղի է ստացվելու, իսկ համային հատկանիշները լինելու են անկրկնելի:
Եփելու շրջանում վայրի խնձորի հետ ցանկալի է խառնել սովորական խնձորի կամ խաղողի օղի՝ առաջին քաշ: Ինչո՞ւ: Որովհետև վայրի խնձորը իր մեջ ջուր քիչ է պարունակում և կոշտ պտղամիս ունի, առաջին քաշ օղին օգնում է, որ այն ավելի լավ եփի:
Ցանկալի է՝ 200 կիլոգրամ տակառով լեղուն վայրի խնձորի հետ խառնել մինչև 20 լիտր առաջին քաշ սովորական խնձորի կամ խաղողի օղի, ընդ որում՝ այն պետք է խառնել հենց այն պահից, երբ բերքը եփելու նպատակով լցնում եք տակառի մեջ:
Վայրի խնձորի եփելու շրջանը տևում է մի քանի ամիս՝ հոկտեմբերից մինչև փետրվար:
Ի տարբերություն թթի, ծիրանի, դեղձի ու խաղողի, որոնք եփում են երկու շաբաթվա ընթացքում և ավելի երկար պահելուց հետո հոտ են կպչում, վայրի խնձորը որքան երկար է մնում տակառներում, այնքան անուշահոտ է դառնում և այնքան ավելի շատ է օղի ստացվում: