Հայկական ուսումնասիրութիւնների ԱՆԻ կենտրոնը ստացել է լիբանանահայ բանաստեղծ, հրապարակախօս, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսարանի դիւանապետ Խաչիկ Տէտէեանի բանաստեղծութիւնների զոյգ հատորները՝ «Երազէն անդին» խորագրով։
Երկհատորեակը ընդգրկում է Տէտէեանի բանաստեղծական երեք ժողովածոները եւ գրքերից դուրս մնացած մի շարք բանաստեղծութիւններ։
Բանաստեղծը գրքի Ա․ հատորը ձօնել է մօր՝ Մարի Միքայէլեանի, Բ․ հատորը՝ մեծ մօր՝ Արեգնազ Միքայէլեանի յիշատակին։
Գիրքը լոյս է տեսել Երեւանում, Զանգակ հրատարակչատնից։ Կազմողը, առաջաբանի հեղինակը եւ խմբագիրը Երուանդ Տէր Խաչատուրեանն է։
Տէր Խաչատուրեանը առաջաբանում գրում է․
«Բանաստեղծը, իբրեւ իրատես հայ, ամեն մի հայի ապագան տեսնում է Հայաստանի ներկայի եւ ապագայի մէջ։ Մեր երբեմնի հսկայ հայրենիքի այս վերջին հողակտորը ամեն մի հայի գոյութեան մեծագոյն իմաստն է, նրա հոգեկան ու բարոյական յենարանը․
Պէտք է տեսնել ու․․․ համոզուիլ
Որ Հայաստանը գերագոյն արժե՜ք է
Հայութեան վախճանական կիզակէտն է․․․
Մնացածը պարզապէս մանրուքներ են
եսերու պայքար է
գնայուն է
Իսկ հայրենիքը անմահ երթ է
Աստուածային պարգեւ մըն է
մեր գոյութեան հենքն է
մեր երազներու ոսկեփառ այգեստանն է
մեր ոգիի նիրվանան է»։
—–
Կը ներկայացնենք Տէտէեանի բանաստեղծութիւններէն
Ե՞ՐԲ ԵՒ Ո՞ՒՐ
Ըսէ´ք ինծի՝ ե՞րբ եւ ո՞ւր
Հոգին մարդուն պիտի գտնէ
Իր անդորրը մնայուն.
Ե՞րբ պիտի խաղաղին ալիքները ծովուն,
Ե՞րբ պիտի լռեն շառաչները անհուն
Ի´ր ալեկոծ ծովուն:
Պճեղ մը սիրտ տրուած է մարդուն,
Բայց ան շալկած է հեղեղ մը ցաւ անհուն,
Տրուած են համրուած օրեր անկայուն,
Ու կը սպասուի որ գործէ հրաշք գերագոյն:
Ռոպոթի նման նետուած գիրկը աշխարհին,
Կը տարուբերի ճօճանակի նման մշտարթուն,
Կը ցատկռտէ, կը վազէ, կը քալէ ետ ու առաջ,
Ապա կը նետուի թափօնի նման ետեւը իր տան:
Ըսէ´ք ինծի՝ ինչո՞ւ այս խաղը անհրապոյր
Իր ճակատագի՜րն է եղած դարերէն հնագոյն,
Ի՞նչ նպատակի մը գերագոյն
Կը ծառայէ տուայտանքը հէ´ք մարդուն:
Ըսէ´ք ինծի՝ ե՞րբ եւ ո՞ւր
Կանգ պիտի առնէ այս զաւե՜շտը տխուր….
